“Eğitim Modern Bilinç Yaratıyor, Ancak Geleneksel Tutumlar Direniyor”

Harran üniversitesi, İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi (İİBF) Öğretim Üyesi Doç. Dr Vahap Uluç, Independent Türkçe de, Eğitimin modernleşme sürecinin toplumlar üzerindeki etkileri ve eğitimin bu süreçteki rolünü ele alan bir köşe yazısı kaleme aldı.

Modernleşme, bir toplumun önce mevcut ekonomik, sosyal ve siyasal yapısını bozar; sonra bunları yeniden inşa ederek toplumda epistemolojik kopuşa neden olacak köklü bir dönüşüm meydana getirir. Uluç, “Batılı düşünürlerin modernleşme için “durgun suyun bulanıklaşması” cümlesine değindi.

Uluç, “Avrupa’da Rönesans, Reform, Aydınlanma, Sanayi Devrimi ve Fransız İhtilali ile birey hem bilinç hem de tutum açısından modernleşti Ancak Türkiye gibi geç modernleşen toplumlarda bu süreç yaşanmadı; modernleşme için eğitim tek çare görülüyor.

Sosyolojik açıdan baktığımızda modernleşme zamanla bireyi toplumdan ayırarak farklı bir ben yaratma çabasına girme süreciyle baş başa bırakıyor.

Eğitim Bilinci Değiştiriyor, Tutumlar Direniyor

Uluç, eğitimin bilinci değiştirmede etkili olduğunu, ancak tutum ve davranışları aynı ölçüde dönüştüremediğini belirtiyor. Toplum, bireyin doğuşundan itibaren tutumlarını şekillendiriyor.

Modern Bilinç, Geleneksel Tutum

Türkiye’de modern eğitim, bireyin zihnini modernleştirse de tutumlar genellikle geleneksel kalıyor. Uluç, yüksek eğitimli aşiret mensuplarının namus veya kan davası gibi konularda geleneksel davranışlar sergilemesini örnek gösteriyor. Bu, eğitimin tutumları değiştirmedeki sınırlarını ortaya koyuyor.

Uluç, eğitimin modernleşme için güçlü bir araç olduğunu, ancak tutum ve davranışları dönüştürmede yetersiz kaldığını vurguluyor.

Eğitimin modernleşme üzerindeki etkisi her ne kadar tartışılmaz boyutta olsa da, toplumun her anlamda gelişimi için yetersiz kalıyor. Çünkü bilinçlenmekle birlikte tutum ve davranışlarına da yansıması gerekiyor.